
Niektóre krannogi, szkockie sztuczne wyspy, są starsze od Stonehenge
14 czerwca 2019, 05:20Archeolodzy odkryli, że niektóre szkockie krannogi (ang. crannog), czyli budowane na jeziorach sztuczne wyspy, są o wiele starsze niż sądzono. Dotąd uważano, że zaczęto je budować w epoce żelaza, ale datowanie radiowęglowe materiałów z 4 stanowisk z Hebryd Zewnętrznych wskazało na neolit - ok. 3640-3360 cal. BP (cal. BP to lata kalendarzowe przed rokiem 1950). To zaś oznacza, że krannogi powstawały jeszcze przed wzniesieniem Stonehenge.

W Fermilab powstał najpotężniejszy magnes dla akceleratorów cząstek
13 września 2019, 05:29Naukowcy z Fermilab poinformowali o wygenerowaniu najsilniejszego pola magnetycznego stworzonego na potrzeby akceleratorów cząstek. Nowy rekord wynosi 14,1 tesli, a wynik taki uzyskano w magnecie schłodzonym do 4,5 kelwinów, czyli -268,65 stopnia Celsjusza. Poprzedni rekord, 13,8 tesli, został osiągnięty przed 11 laty w Lawrence Berkeley National Laboratory.

Wiosłonosa zaczęto intensywniej ratować, gdy już był najprawdopodobniej wymarły
8 stycznia 2020, 13:44Naukowcy z zespołu Hiu Zhanga z Chinese Academy of Fishery Sciences dowodzą, że wiosłonos chiński (Psephurus gladius), największa słodkowodna ryba Chin, wymarł ok. 2005, a najpóźniej do 2010 r. Kiedyś gatunek ten występował licznie w Jangcy, ale nadmierne odławianie i fragmentacja habitatu przypieczętowały jego los.

Zidentyfikowano rolę czynnika biorącego udział we wczesnym rozwoju embrionalnym
23 marca 2020, 17:44Austriacko-amerykański zespół zidentyfikował rolę czynnika biorącego udział we wczesnym rozwoju embrionalnym. Okazuje się, że białko Zscan4 chroni przed uszkodzeniem i pęknięciem nici DNA podczas aktywacji genomu zarodkowego (ang. embryonic genome activation, EGA). Dotąd nie było wiadomo, czemu w czasie EGA zachodzi tak duża ekspresja Zscan4.

Czyste powietrze, woda i gleba
8 lipca 2020, 09:42Powietrze wokół nas staje się coraz bardziej zanieczyszczone. Nic dziwnego, że wielu naukowców głowi się, jak można by je oczyścić. Praca międzynarodowego zespołu pod kierownictwem prof. Juana Carlosa Colmenaresa z Instytutu Chemii Fizycznej PAN przybliża nas do tego celu. Naukowcom udało się stworzyć efektywny i tani adsorbent, zdolny oczyszczać powietrze z różnych toksycznych związków.

Archeolodzy odsłonili główną bramę pałacu w Harranie
26 października 2020, 12:30Tureccy archeolodzy odsłonili główną bramę pałacu w Harranie. Stanowisko to znajduje się w południowo-wschodniej Turcji, ok. 40 km na południowy wschód od Şanlıurfy.

Rozpoczęła się rozbudowa i modernizacja kompleksu Polskiej Stacji Antarktycznej
10 lutego 2021, 05:14Rozpoczęła się rozbudowa i modernizacja kompleksu Polskiej Stacji Antarktycznej. Pierwsze elementy konstrukcyjne (bloki fundamentowe pod 2 hale magazynowe i pod budynek główny oraz konstrukcje metalowe hal) zostały już dostarczone statkiem na Wyspę Króla Jerzego. Inicjatorem przedsięwzięcia, a zarazem inwestorem jest Instytut Biochemii i Biofizyki (IBiB) PAN. Oddanie nowej Stacji do użytku zaplanowano na przełom 2023 i 2024 r.

Zbadali genetyczne skutki awarii w Czarnobylu
14 maja 2021, 08:30W ostatnim czasie ukazały się dwa istotne badania dotyczące potencjalnych skutków zdrowotnych awarii w Czarnobylu. Autorzy jednego z badań nie znaleźli dowodów na to, by wystawienie na promieniowanie rodziców skutkowało zmianami genetycznymi u dzieci. Z kolei autorzy drugiego ze studiów udokumentowali zmiany genetyczne w guzach nowotworowych u ludzi z nowotworem tarczycy, którzy jako dzieci lub w życiu płodowym zostali wystawieni na promieniowanie z uszkodzonej elektrowni.

Nowy typ ciemnej energii pozwoli rozwiązać zagadkę tempa rozszerzania się wszechświata?
20 września 2021, 14:13Dwie grupy naukowe twierdzą, że wpadły na ślad nieznanego rodzaju ciemnej energii, która mogła istnieć w ciągu pierwszych 300 000 lat po Wielkim Wybuchu, przed okresem rekombinacji, w którym protony i elektrony utworzyły atomy. Obecność tej ciemnej energii – o ile w ogóle spostrzeżenia się potwierdzą – może wyjaśniać, dlaczego różne metody obliczania tempa rozszerzania się wszechświata dają różne wyniki.

Powstaje polska baza „genetycznych kodów kreskowych” zwierząt
16 grudnia 2021, 13:19Już około 7,5 tys. sekwencji, reprezentujących ponad 1,3 tys. gatunków zwierząt liczy biblioteka barkodów DNA, czyli tzw. genetycznych kodów kreskowych dla Polski, którą tworzą naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego w ramach członkostwa w międzynarodowej sieci badawczej.